Od ponad 20 lat wolontariusze – miłośnicy kolei – udostępniają zabytkowe obiekty, edukują chętnych oraz zarażają pasją do transportu szynowego. W sobotę, 6 września, po raz ostatni w letnim sezonie Polski Stowarzyszenie Miłośników Kolei (PSMK) zaprosiło gości do Parowozowni. Zwiedzający z całej Polski, choć nie tylko, dzięki pasji, ogromnej wiedzy i niewątpliwym umiejętnościom performatywnym wolontariuszy, zostali oprowadzeni po obiektach. Dowiedzieli się, jak zbudowany jest parowóz i w jaki sposób można zatrzymać tony poruszające się po torach. Mogli wcielić się w rolę kierujących ruchem oraz zobaczyć prawdziwe perełki techniki.

Od 20 lat wstęp do tego szczególnego muzeum jest bezpłatny, dzięki pracy i zaangażowaniu wolontariuszy, obecnie można podziwiać piękną halę wachlarzową, obrotową zwrotnicę oraz coraz więcej odrestaurowanych kolejowych obiektów.

Członkowie stowarzyszenia pozyskują środki na prace restauratorskie oraz działalność muzeum z urzędów i instytucji takich jak: Urząd Marszałkowski w Łodzi, Łódzki Wojewódzki Konserwator Zabytków, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urząd Miasta Skierniewice.

– Dziś z przyjemnością informujemy, że wysiłki właściciela obiektu, czyli Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei, zostały docenione. Parowozownia Skierniewice została nominowana w prestiżowym konkursie „Cuda Polski 2025” – informuje Judyta Kurowska-Ciechańska, prezes stowarzyszenia.

Parowozownia walczy o tytuł Cudu Polski 2025 w plebiscycie magazynu National Geographic Traveler. W tegorocznej edycji konkursu mieszkańcy i turyści mają szansę wybierać spośród wyjątkowych lokalizacji w każdym z 16 województw – miejsc, które zachwycają, zaskakują i inspirują do odkrywania mało znanych atrakcji turystycznych. Plebiscyt ma na celu promocję lokalnej turystyki oraz zwrócenie uwagi na mniej oczywiste, ale wartościowe punkty na mapie Polski.

Głosowanie, trwające do 13 października, pozwala na oddanie jednego głosu dziennie na wybrane miejsce spośród trzech nominowanych lokalizacji w każdym województwie. Zwycięzcy zostaną ogłoszeni już 14 października, gdy wyłonionych zostanie 16 nowych Cudów Polski na rok 2025.

GŁOSUJ NA PAROWOZOWNIĘ SKIERNIEWICE: TUTAJ

W województwie łódzkim o to prestiżowe wyróżnienie rywalizują trzy miejsca: Parowozownia w Skierniewicach, Muzeum Pałac Saski w Kutnie oraz Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej EC1 w Łodzi. Obecnie prowadzi Muzeum Pałac Saski, jednak Parowozownia ma duże szanse na zwycięstwo dzięki unikalnemu charakterowi i atrakcyjnym ofertom dla zwiedzających.

Organizatorzy zachęcają mieszkańców i sympatyków regionu do aktywnego udziału w głosowaniu i wsparcia Parowozowni, aby to właśnie to miejsce mogło zostać uznane za jeden z najciekawszych i najbardziej inspirujących cudów Polski 2025 roku.

– Będziemy bardzo wdzięczni za każdy oddany głos na zabytkową parowozownię – zachęca do głosowania prezes stowarzyszenia.

Warto przypomnieć, że Parowozownia Skierniewic jest jednym z pierwszych przystanków na szlaku „Industrialne Łódzkie”. Trzy organizacje pozarządowe, opiekujące się historycznymi obiektami i infrastrukturą związaną z koleją oraz komunikacją, zawarły wiosną 2023 roku porozumienie. Był to pierwszy krok do stworzenia trasy, na której znalazły się wówczas: Parowozownia Skierniewice, zajezdnia Muzealna Brus w Łodzi oraz Kolej Wąskotorowa Rogów–Rawa–Biała.

Twórcy szlaku chcą, by zabytki poprzemysłowe w województwie łódzkim stały się popularnym celem turystycznym.

Szlak powstał dzięki aktywności trzech podmiotów: Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei, Fundacji Polskich Kolei Wąskotorowych działającej w Rogowie oraz Klubu Sympatyków Starych Tramwajów w Łodzi.

Na marginesie warto odnotować, że na szlaku wyznaczono w tym roku nową stację w powiecie skierniewickim – Lipce Reymontowskie, a konkretnie manufakturę włókienniczą rodziny Winklów z XIX wieku.

– Do projektu „Industrialne Łódzkie” udało się pozyskać dwóch bardzo ważnych partnerów wspierających, działających na terenie województwa łódzkiego. Są to Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego oraz przewoźnik – Łódzka Kolej Aglomeracyjna, która dowozi turystów do większości miejsc na szlaku. Prowadzimy również rozmowy z innymi podmiotami, które zapraszamy do projektu – mówi Judyta Kurowska-Ciechańska.

Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei w 2025 roku kontynuuje rewitalizację zabytkowego kompleksu Parowozowni w Skierniewicach, jednego z najcenniejszych obiektów wpisanych do rejestru zabytków w regionie. Obszar parowozowni to ponad 4 hektary, zdominowany przez imponującą halę wachlarzową o dachu o powierzchni około pół hektara.

Prezes PSMK, Judyta Kurowska-Ciechańska, podkreśla, że najważniejszym celem stowarzyszenia jest ratowanie i konserwacja zabytkowej tkanki kompleksu. Dzięki darowiznom oraz wpływom z 1,5% podatku dochodowego PSMK zapewnia niezbędny wkład własny do prowadzonych prac budowlanych. Na remonty pozyskuje także fundusze z ministerialnych dotacji, wsparcia Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi, Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz samorządu Skierniewic. W 2025 roku stowarzyszenie zdobyło blisko 300 tysięcy złotych z siedmiu dotacji, w tym na remont zabytkowego wagonu wspieranego przez Fundację Grupy PKP.

W ramach obchodów 180. rocznicy uruchomienia Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, której start w 1845 roku znacząco wpłynął na rozwój Skierniewic, PSMK organizuje 4 października uroczystość „Urodziny Wiedenki”. Wydarzenie odbędzie się na terenie parowozowni i zgromadzi liczne atrakcje, w tym stoiska edukacyjne Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, Urzędu Transportu Kolejowego oraz PKP. Uczestnicy będą mogli podziwiać wystawę historycznych pojazdów, w tym stowarzyszeniowy pociąg stuletni, a dzieci skorzystają z przejazdów kolejką ogrodową.

PSMK  zaprasza mieszkańców i turystów do udziału w obchodach i włączenia się w działania na rzecz ochrony kolejowego dziedzictwa Skierniewic.

Pamiętajmy, że Droga Żelazna Warszawsko-Wiedeńska była pierwszą linią kolejową na ziemiach ówczesnego Królestwa Polskiego — i drugą w imperium rosyjskim — a jednocześnie najdłuższą jednorazowo budowaną linią kolejową w Europie.

Na obchody jubileuszu 180-lecia Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej pn. „Urodziny Wiedenki” zaprasza w niedzielę 4 października Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei.

Droga Żelazna Warszawsko-Wiedeńska łączyła Warszawę z granicą zaboru austriackiego. Miała ona nie tylko duże znaczenie dla rozwoju gospodarczego, ale przede wszystkim prowadziła do awansu cywilizacyjnego całego Królestwa Polskiego i jego mieszkańców.

Czekałem do 9 1/2 w wieczór na parowe powozy. Wreszcie ujrzałem śród ciemności pędzącą maszynę, czarną z dwoma purpurowymi latarniami, szatan z oczami dwoma krwią zaszłymi. Tak serce uderzyło, jak dzwon w piersiach.”
Zygmunt Krasiński

Pierwszy rozkładowy pociąg przyjechał do Skierniewic 1 października 1845 roku, co zakończyło pierwszy etap budowy Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej.

Pierwszy dworzec w Skierniewicach, projektu Adama Idźkowskiego, miał orientalny, mauretański charakter i pełnił funkcję stacji carskiej. W latach 1873-1874 zbudowano nowy dworzec – według projektu Jana Heuricha seniora – który przetrwał do dziś.

Linia kolejowa, biegnąca przez Skierniewice, w dużej mierze pokrywa się z historycznym przebiegiem "Wiedenki", która wciąż stanowi kręgosłup polskiej sieci kolejowej.